Co trzeba wiedzieć o pompowanych deskach sup.
Jeżeli stałeś/aś się szczęśliwym posiadaczem pompowanej deski sup to prędzej czy później przyjdzie Ci się zmierzyć z różnymi sytuacjami, a czasem też z różnymi problemami. Poniżej poruszyliśmy kilka ważnych zagadnień dotyczących pneumatycznych desek sup o których warto mieć jakiekolwiek pojęcie.
Konserwacja i użytkowanie pompowanej deski sup
Pompowana deska sup to sprzęt wytrzymały z którym nie trzeba się obchodzić zbyt pieszczotliwie ale żeby służyła nam jak najdłużej zachowując przy tym swój wygląd i parametry to należy postępować zgodnie z kilkoma zasadami. Po pierwsze zadbaj o to aby po każdym pływaniu dobrze osuszyć deskę zanim zapakujesz ją do plecaka. Unikaj przechowywania sprzętu w miejscu wilgotnym. Po pływaniu na akwenie z słoną wodą zadbaj o to aby przemyć deskę słodką wodą. Nie musisz robić tego po każdym pływaniu, wystarczy jak zrobisz to na koniec wyjazdu, ale dosyć dokładnie. Sól lubi się odkładać przy D-ringach, przy skrzynce statecznikowej.
Deska SUP a słońce
Ważne - nie zostawiaj napompowanej deski na słońcu. W najgorszym przypadku może się to zakończyć wybuchnięciem i rozerwaniem deski. Działanie słońca powoduje że ciśnienie wewnątrz deski rośnie, dlatego jeśli chcesz pozostawić deskę na plaży to lepiej upuść trochę powietrza. Jeśli posiadasz deskę w kolorze czarnym lub innym bardzo ciemnym kolorze to powinieneś szczególnie zwracać na to uwagę. Deska w ciemnym kolorze nagrzewa się zdecydowanie szybciej i mocniej.
Wystawianie deski na długotrwałe działanie słońca może również osłabić połączenia klejone, co w konsekwencji może doprowadzić do powstania nieszczelności. Działanie promieni UV powoduje również że klej żółknie. Jest to widoczne szczególnie na białych deskach np. dookoła pianki EVA. Jak przyklejają piankę EVA to zazwyczaj klej jest nakładany kilka mm szerzej niż pianka EVA. Z czasem w tych miejscach resztki kleju mogą żółknąć. Jest to też widoczne na łączeniach elementów z pianki EVA jeśli ta składa się z fragmentów w różnych kolorach
Przy okazji tematu słońca warto też dodać że niektóre kremy z filtrami mogą powodować przebarwienia na materiale PVC i piance EVA. W przypadku pianek EVA z nadrukami może dojść do uszkodzenia grafiki. To samo tyczy się wioseł z nadrukiem na drążku - tutaj również może dojść do sytuacji w której grafika się rozmyje. Po zakończeniu sezonu możesz się pokusić o dokładne umycie deski.
Jak i czym czyścić deskę SUP ?
Jeśli dużo pływasz w różnych miejscach to pewnie wiesz że na desce mogą pojawić się różne plamy, zabrudzenia. W szczególności dotyczy to dna deski ale na piance EVA na pokładzie też mogą powstawać zabrudzenia. Do czyszczenia warto użyć wody z płynem do na czyń, a na trudniejsze zabrudzenia można użyć mleczko do czyszczenia lub inny środek który nie będzie zbyt agresywny. Przy deskach z nadrukowaną grafiką należy szczególnie uważać z środkami chemicznymi aby przypadkiem nie zedrzeć farby. Mi osobiście na trudno usuwalne czarne krechy na dnie fajnie sprawdził się środek Shiny Garage Green Tar and Glue, który dedykowany jest do usuwania smoły i kleju z lakieru samochodowego ale odpowiednia kompozycja olejków cytrusowych bardzo dobrze poradziła sobie ze wszelkimi zabrudzeniami na desce sup nie powodując przy tym jej uszkodzenia. Jest to środek składający się z naturalnych olejków cytrusowych który nie powoduje przebarwień na materiale PVC. Oczywiście w przypadku używania takich środków warto w pierwszej kolejności wykonać próbę w mało widocznym miejscu.
Uciekające powietrze z deski sup
Problem nieszczelności deski to problem z którym z dużym prawdopodobieństwem prędzej czy później się spotkasz. Nierzadko problem ten dotyczy też nowych desek ale nie ma co się martwić bo w większości sytuacji jesteśmy sami sobie z tym poradzić. Najczęściej nieszczelność pojawia się w zaworze i objawia się tym że powietrze sukcesywnie ale bardzo powoli ucieka. Najczęściej można to zaobserwować podczas pływania kiedy woda dostanie się w okolice korka zaworu i pojawią się charakterystyczne banieczki lub w sytuacji kiedy zostawiamy napompowaną deskę i następnego dnia stwierdzamy, że ciśnienie w komorze jest wyczuwalnie mniejsze. Podczas krótkiego pływania raczej ciężko będzie zaobserwować że coś jest nie tak.
Nieszczelność zaworu - jak sobie z tym poradzić ?
Uciekające powietrze z deski SUP najczęściej dotyczy zaworu. Jest to usterka z którą na szczęście możesz sobie sam poradzić. Nie ważne czy deska jest nowa czy używana - do naprawy będzie nam potrzebny klucz do zaworu z zestawu naprawczego Twojej deski. Tutaj trzeba wiedzieć że deski różnych producentów mogą mieć inne klucze. Na pierwszy rzut oka każdy zawór wygląda tak samo ale nacięcia które w nim występują różnią się wielkością dlatego nie każdy klucz będzie pasował do każdego zaworu. Klucz do zaworu to ta plastikowa fajka którą wkładamy w otwory w zaworze i dokręcamy zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Przy nowej desce taką czynność tak naprawdę powinno się wykonać przed pierwszym pompowaniem bo często gęsto zawory na etapie produkcji nie są dobrze dokręcone. Jeśli tego nie zrobiliście, a powietrze zacznie uciekać to nie ma powodów do paniki. Weźcie klucz i z wyczuciem dokręćcie zawór o ok. pół obrotu. W przypadku nowej deski to powinno pomóc, a jeśli nie pomoże to należy na spuszczonej desce wykręcić całkowicie zawór. Zdarza się że nitka drop-stitch dostanie się między zawór a materiał PVC. Jeśli deska jest używana od jakiegoś czasu to do wnętrza zaworu mogły się przedostać różne zanieczyszczenia oraz piasek. Należy wówczas wypłukać dokładnie zawór, wraz z oringami które się tam znajdują. Oczyszczony zawór przykręcamy na nowo i robimy test szczelności. Jeśli problem nadal występuje to w przypadku deski na gwarancji warto skontaktować się ze sklepem.
Nieszczelność na łączeniu warstw
Innym rodzajem nieszczelności (tym rzadszym) są nieszczelności na łączeniach burt z pokładem lub dnem deski, które mogą się pojawić po czasie podczas zwykłego eksploatowani deski. Jeśli zauważymy że deska nie trzyma ciśnienia i powietrze nie ucieka przez zawór to musimy zlokalizować miejsce nieszczelności. Jak to zrobić ? Kładziemy deskę na wodzie z jednej i drugiej strony (do góry dnem) i sprawdzamy dookoła czy nie widać "banieczek". W warunkach domowych można posłużyć się wodą z niewielką ilością płynu do naczyń. Tak przygotowany roztwór psikamy na łączeniach na całym obwodzie deski z jednej i drugiej strony. Jeśli zlokalizujemy już nieszczelność to możemy przejść do jej naprawy. W pierwszej kolejności na spuszczonej desce trzeba będzie odrobinę powiększyć nieszczelność tzn. przy pomocy suszarki podgrzewamy materiał i odklejamy jego fragment na łączeniu tak na 1-2 cm żeby można było tam wprowadzić klej. Następnie odtłuszczamy obie powierzchnie przy użyciu np. benzyny ekstrakcyjnej. Po odparowaniu środka możemy przystąpić do klejenia. Można tutaj użyć klej dołączony do zestawu naprawczego, a jeśli nie masz to należy się zaopatrzyć w klej do miękkiego PVC. Przy pomocy pędzelka nanosimy grubszą warstwę kleju ( ok 1mm) na obie powierzchnie i czekamy ok. 15 minut aż odparują rozpuszczalniki. Po tym czasie dociskamy mocno łączone powierzchnie przez ok. minutę i gotowe. Dla pewniejszego efektu może posłużyć się jednym lub dwoma ściskami stolarskimi / ślusarskimi. Warto coś sobie podłożyć pod ramiona ścisku tak aby nie trwale nie odcisnąć materiału. Teraz zostawiamy deskę na 12-24 godziny do całkowitego wyschnięcia. Po tym czasie możemy ją napompować i wykonać test szczelności. Jeżeli deska jest na gwarancji to lepiej się z tym zgłosić do sprzedawcy. Jeśli okres gwarancji minął a nie czujesz się na siłach aby zabrać się za to samemu to polecamy poszukać dobry serwis.
Jeżeli podczas pompowania lub też użytkowania doszło do rozerwania deski na szwie to koniecznie powinniśmy się zgłosić do sprzedawcy. Tego typu uszkodzenia zazwyczaj są trudne do naprawy i na pewno samodzielnie nie powinno się ich wykonywać. Nie wolno naklejać w tym miejscu łatki z zestawu naprawczego. Takich uszkodzeń nie naprawia się w ten sposób, a sama łata nic nie pomoże. Mogą się za to pojawić problemy przy reklamowaniu produktu gdzie producent mógłby uznać samodzielną próbę naprawy jako niewłaściwą i uznać to jako powód do odrzucenia reklamacji. Warto w takiej sytuacji udokumentować to zdjęciem a następnie zgłosić się do sprzedawcy. W takich sytuacjach deska jest wymieniana na nową.
Bąble powietrza na desce SUP
Istnieją dwa rodzaje bąbli na desce SUP. Pierwszy z nich nie jest niczym dziwnym bo dotyczy to w zasadzie wszystkich pompowanych desek SUP. Bąbel na dnie w miejscu gdzie na pokładzie jest zawór (rys. poniżej), oraz w miejscu gdzie na pokładzie jest gniazdo do przypięcia pędnika (w deskach widnsup) to normalne zjawisko. Bąble w tym miejscu występują zawsze i w każdej desce. Wynika to z technologii i budowy deski sup. Wspomniane miejsca zaburzają strukturę rdzenia z tkaniny drop-stitch w której górna i dolna warstwa są połączone tysiącami włókien drop-stitch. W tym miejscu nie ma tych włókien w związku z czym siłą rzeczy ciśnienie powoduje że robi się delikatne wybrzuszenie. W deskach w których zawór umieszczony jest na tyle deski najczęściej nie widać tego pęcherza ponieważ jest on zamaskowany przez skrzynkę statecznikową. W deskach z zaworem na środku lub z przodu taki pęcherz jest zawsze widoczny. Nie przeszkadza to w normalnym użytkowaniu deski i nie wpływa na jej właściwości.
Jeśli pęcherze powietrza, bańki na pokładzie lub dnie deski sup pojawiły się w innych miejscach to powinny nas zainteresować i nie powinniśmy ich lekceważyć. Jeżeli stwierdzimy występowanie takich bąbli o średnicy kilku centymetrów, a deska jest nowa to należy to zareklamować w sklepie w którym deska została zakupiona. Pojawienie się pęcherzy jest oznaką że klej pomiędzy rdzeniem drop-stitch, a warstwą PVC nie został równomiernie rozprowadzony lub było go za mało. W niedługim czasie pęcherze mogą się powiększać co będzie miało znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowania takiej deski.
Odkształcone stateczniki
Jeżeli posiadasz deskę z trzema lub większą liczbą elastycznych stateczników wklejonych na stałe to możesz się spotkać z sytuacją gdzie jeden z tych stateczników będzie odkształcony. Zazwyczaj jest to spowodowane zbyt ciasnym zwinięciem deski. Po rozłożeniu i napompowaniu deski wygląda to tak jakby deska miała cały czas skręcać. Spokojnie nie ma powodu do obaw. Elastyczne stateczniki mają to do siebie że możemy przywrócić im swój pierwotny kształt. Wystarczy podgrzać statecznik przy pomocy suszarki do włosów i ręcznie go postawić do pionu. Można się też tutaj posłużyć taśmą malarską lub naprawczą. Po podgrzaniu statecznika i jego uformowaniu przyklejamy do niego taśmę a z drugiej strony do pokładu tak aby go zablokować w właściwej pozycji. Po wystygnięciu statecznik zapamięta swój nowy kształt.
Zmiana kształtu deski
Jeżeli zauważyłeś że po czasie Twoja deska zmieniła kształt: wygięła się jak banan lub jest zwichrowana poprzecznie (dziwnie powyginana) to niestety nie mamy dobrej wiadomości. Jest to odkształcenie trwałe powstałe na skutek odklejenia się warstwy drop-stitch od warstwy PVC. Nie da się tego niestety naprawić więc jeśli masz deskę na gwarancji to koniecznie ją zareklamuj.
Do jakiego ciśnienia pompować deskę SUP ?
Ciśnienie deski to niezwykle ważny element wpływający na jej właściwości. W tym względzie należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń producenta. Jeżeli producent zaleca ciśnienie 15 PSI, a takie jest najczęściej spotykane w większości desek to do takiego ciśnienia pompujemy. Zbyt niskie ciśnienie sprawi że deska będzie się bardziej uginała, a zbyt wysokie może doprowadzić do rozerwania materiału. Jest to ważna informacja bo jeśli akurat nie pływamy, a deska leży na słońcu to ciśnienie wewnątrz deski rośnie. W skrajnych przypadkach może się zakończyć na rozerwaniu deski, dlatego pamiętaj aby nie zostawiać napompowanego supa na słońcu a jeśli nie masz wyjścia to spuść trochę powietrza.
Naprawa deski sup
Jeśli przydarzył Ci się nieszczęśliwy wypadek w którym doszło do przecięcia lub przedarcia warstwy PVC to konieczna będzie naprawa przy użyciu dołączonej do zestawu naprawczego łatki PVC i kleju. Jeśli uszkodzenie nie jest duże to można pokusić się o samodzielną naprawę ale jeśli przecięcie jest znaczne to warto skontaktować się z się sklepem lub dystrybutorem danej marki. Oni na pewno będą w stanie pomóc w rozwiązaniu problemu. Przy niewielkim uszkodzeniu docinamy łatkę z marginesem bezpieczeństwa tak na 2-3 cm z każdej strony. Oczyszczamy i odtłuszczamy powierzchnie które będą klejone, a następnie nakładamy pędzelkiem klej na obie powierzchnie. Aby zrobić to estetycznie i nie upaprać klejem deski można zabezpieczyć sobie ten obszar taśmą malarską lub inną. Po naniesieniu kleju odczekujemy kilka - kilkanaście minut aż odparują rozpuszczalniki i dociskamy mocno łatkę do powierzchni deski przez ok minutę. Usuwamy taśmę i w miarę możliwości kładziemy coś ciężkiego w miejscu klejenia lub posługujemy się ściskami stolarskimi, ślusarskimi jeśli takie posiadamy. Pozostawiamy deskę na 24 godziny do pełnego wyschnięcia.
Inną usterką która również dosyć często się przytrafia jest miejscowo odklejająca się na brzegach pianka EVA z pokładu. Z takim problemem również można sobie samemu poradzić bez większych problemów. Najważniejsze jest dobre przygotowanie podłoża. Musimy dokładnie oczyścić deskę i piankę EVA z resztek starego kleju. Następnie odtłuszczamy obie powierzchnie i możemy przystąpić do klejenia. Nanosimy klej z zestawu naprawczego na obie powierzchnie -najlepiej wycisnąć sobie trochę kleju do jakiegoś plastikowego pojemniczka, a następnie przy pomocy pędzelka nanieść na sklejane elementy. Po naniesieniu kleju odczekujemy kilka minut i ściskamy ze sobą obie powierzchnie. Najlepszy efekt uzyskamy jeśli pozostawimy piankę przyciśniętą do deski. Można to osiągnąć przez położenie czegoś ciężkiego lub poprzez użycie ścisków stolarskich lub ślusarskich. Pozostawiamy to do wyschnięcia na 12 godzin i gotowe.
Inaczej ma się sprawa w przypadku bąbli powietrznych pod pianką które Tworzą się na środku. Tutaj w zależności od wielkości takiego bąbla można go delikatnie przekłuć i próbować wstrzyknąć porcję kleju. W przypadku kiedy bąbli jest kilka i są one duże to najlepszym rozwiązaniem jest odklejenie większego fragmentu pianki EVA i przyklejenie go na nowo. Taką operację można wykonać same ale będzie wymagała użycia sporej ilości kleju. Tubka z zestawu naprawczego nie wystarczy. W tej sytuacji warto skontaktować się z serwisem bo może się okazać że taka naprawa wyjdzie niewiele drożej niż gdybyś samodzielnie musiał kupić kilka tubek kleju. Oczywiście jeżeli deska jest na gwarancji to należy się skontaktować ze sprzedawcą.